Các loại cầu dao điện và cách thay thế chúng
Cầu dao điện là thiết bị an toàn không thể thiếu cho mọi công trình, nhà kho, hay các toà nhà sử dụng điện. Chúng hoạt động như một “trọng tài” trong các hệ thống dây điện phức tạp và tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Khi gặp phải dòng điện quá tải, hệ thống dây điện có thể gây cháy, tăng điện áp đột ngột, hoặc thậm chí nổ. Nhưng trước khi những phản ứng nguy hiểm này xảy ra, thiết bị này sẽ can thiệp bằng cách cắt nguồn điện. Nếu không có cầu dao điện, cơ sở của bạn sẽ luôn phải đối mặt với nguy cơ cháy nổ và tình trạng rối loạn.
Trong bài viết dưới đây, VietMRO sẽ cùng bạn giải đáp các câu hỏi, “Có bao nhiêu loại cầu dao điện”, “Thay thế cầu dao điện như thế nào” nhé!
Có bao nhiêu loại cầu dao điện?
Có ba loại chính: cầu dao điện tiêu chuẩn, cầu dao điện AFCI và cầu dao điện GFCI. Đây là những điều bạn cần biết về chúng:
Cầu dao điện tiêu chuẩn
Cầu dao điện tiêu chuẩn gồm hai loại: cầu dao một cực và cầu dao hai cực. Đây là những loại cầu dao đơn giản, theo dõi nhịp độ dòng điện khi nó lưu thông trong không gian nội thất. Nó theo dõi dòng điện trong hệ thống dây điện, các thiết bị điện và ổ cắm. Loại cầu dao này sẽ ngắt dòng điện khi quá tải và ngắn mạch để ngăn dây điện quá nóng. Một vài chi tiết kĩ thuật về 2 loại cầu dao này bao gồm:
- Cầu dao một cực
-
- Loại cầu dao phổ biến nhất
- Bảo vệ một dây dẫn có dòng điện
- Cung cấp 120V cho mạch điện
- Xử lý từ 15-20 ampe
- Cầu dao hai cực
-
- Gồm hai cầu dao một cực với tay cầm và cơ chế ngắt chung
- Bảo vệ hai dây dẫn có dòng điện
- Cung cấp 120V/240V hoặc 240V cho mạch điện
- Có công suất từ 15-200 ampe
- Dùng cho các thiết bị lớn như bình nước nóng
Cầu dao điện GFCI
GFCI, hay bộ ngắt mạch nối đất, sẽ ngắt nguồn điện khi mạch điện bị quá tải. Chúng cũng hoạt động khi có hiện tượng ngắn mạch hoặc lỗi tiếp đất, xảy ra khi dòng điện có đường đi không mong muốn giữa dòng điện và một vật được nối đất. Những cầu dao này không phù hợp cho các thiết bị vận hành liên tục như tủ lạnh hoặc thiết bị y tế, vì có thể gây ngắt mạch ngoài ý muốn. Một vài chi tiết kĩ thuật về loại cầu dao này bao gồm:
- Có dây cuộn và nút kiểm tra ở phía trước
- Cần thiết cho những khu vực ẩm ướt như tầng hầm, ngoài trời, phòng tắm, bếp và nhà xe
- Hữu ích tại các khu làm việc có sử dụng dụng cụ điện
- Có phích cắm tiêu chuẩn 1 inch cho mỗi cực
Cầu dao điện AFCI
AFCI, hay bộ ngắt mạch hồ quang, ngăn chặn sự phóng điện không mong muốn trong dây điện hoặc dây dẫn, có thể gây cháy. Nó thực hiện điều này bằng cách cảm nhận đường đi bất thường và sự nhảy điện, sau đó ngắt mạch điện bị hư trước khi hồ quang đạt nhiệt độ cao đủ để bốc cháy. Một vài chi tiết kĩ thuật về loại cầu dao này bao gồm:
- Hồ quang thường là kết quả của dây dẫn hoặc dây điện đã cũ, bị hư hại
- Cần sử dụng cùng với cầu dao tiêu chuẩn vì chúng phản ứng với nhiệt tích tụ dần thay vì các đột biến nhanh
- Có chức năng bảo vệ dây dẫn nhánh trong hệ thống điện
Lựa chọn cầu dao cho từng mục đích sử dụng
Loại cầu dao | Mục đích sử dụng |
Loại tiêu chuẩn | Bảo vệ tài sản, thiết bị và đồ dùng điện trước các lỗi điện |
GFCI | Bảo vệ khỏi sốc điện ở những khu vực ẩm ướt như phòng giặt, nhà để xe, nhà bếp hoặc ngoài trời |
AFCI | Thay thế cầu dao tiêu chuẩn để giảm nguy cơ hồ quang điện gây cháy |
Cách thay thế cầu dao điện
- Đeo đồ bảo hộ như găng tay, giày cao su và kính bảo hộ, và đứng trên tấm thảm an toàn. Đảm bảo không có nước xung quanh.
- Tìm hộp cầu dao chính và cầu dao bị lỗi.
- Kiểm tra nguồn điện bằng máy đo điện áp.
- Tắt nguồn các hộp cầu dao nhánh, sau đó là nguồn chính và cuối cùng là từng cầu dao riêng lẻ.
- Kiểm tra mặt ngoài của bảng điều khiển xem có dấu hiệu đổi màu hoặc gỉ sét không.
- Tháo ốc vít trên mặt bảng điều khiển bằng tuốc nơ vít.
- Xác định loại hộp cầu dao bạn đang sử dụng bằng cách đọc nhãn trên công tắc nguồn chính.
- Kiểm tra bên trong bảng điều khiển xem có dấu hiệu gỉ sét, nóng chảy, đổi màu, vết nhiệt, dây bị mất, xâm nhập của côn trùng, dị vật, mảnh vụn, nhiều dây dưới một ốc vít, dây điện có lớp cách điện bị hỏng hoặc dây có nhiều màu khác nhau không.
- Nới lỏng ốc vít trên dây của cầu dao bị lỗi.
- Tháo cầu dao cũ ra.
- Bỏ cầu dao cũ.
- Đặt cầu dao mới vào vị trí của cầu dao cũ.
- Kết nối dây vào cầu dao mới và vặn chặt ốc vít.
- Lắp lại mặt bảng điều khiển.
Một vài thông tin bổ sung về cầu dao điện
AFCI và GFCI hoạt động lần lượt để chống lại hồ quang điện và lỗi tiếp đất. Mặc dù chúng hoạt động trên những khía cạnh khác nhau của hệ thống dây điện, hai loại này khi kết hợp sẽ cung cấp sự bảo vệ tối đa cho mạch điện. Có thể nói, AFCI và GFCI bổ sung cho nhau đặc biệt ở những nơi có mạch điện phức tạp, trong khi cầu dao tiêu chuẩn có thể hoạt động hiệu quả trong các mạch đơn giản hơn.