Cách an toàn ngắt kết nối không tải trong hệ thống PV

Khi làm việc với hệ thống quang điện (PV), bạn sẽ gặp loại ngắt kết nối không được thiết kế để mở khi hệ thống đang hoạt động. Ngắt kết nối không tải này được dùng để cách ly thiết bị cho bảo trì mà không ngắt dòng điện, và việc mở không đúng cách có thể gây chấn thương.

Ngắt kết nối không tải là gì?

Đây là thiết bị cách ly mạch điện để bảo trì mà không ngắt dòng điện. Theo NEC 2020, Mục 690.15, có trường hợp cần dụng cụ để mở loại ngắt này vì nó không được thiết kế để ngắt mạch có dòng điện, tránh nguy cơ hồ quang, cháy nổ, hoặc chấn thương. Các loại phổ biến gồm đầu nối MC, hộp cầu chì an toàn và thiết bị cách ly cần dụng cụ để mở.

Các loại ngắt kết nối không tải gồm:

• Đầu nối như đầu nối MC cho mô-đun năng lượng mặt trời
• Hộp cầu chì an toàn ngón tay, ví dụ trong hộp điều hợp
• Thiết bị cách ly yêu cầu dụng cụ để mở
• Các phương pháp khác chưa được NEC chỉ rõ

Ngắt kết nối không tải không phải là công tắc tắt. Trước khi mở, mạch phải được ngắt hoàn toàn từ một thiết bị khác để không có dòng điện đi qua. Mục đích của ngắt kết nối này là cách ly thiết bị để có thể sửa chữa hoặc thay thế an toàn.

Ngắt kết nối định mức ngắt tải là gì?

Ngược lại, ngắt kết nối có tải có thể mở khi dòng điện đang chạy, được dùng để tắt toàn bộ hệ thống. Loại này thường có chi phí cao hơn và là lựa chọn cần thiết khi cần ngắt mạch trực tiếp, đặc biệt với dòng điện một chiều (DC), vốn khó ngắt hơn so với dòng điện xoay chiều (AC).

Kiểm tra an toàn ngắt kết nối không tải

Để đảm bảo mạch DC an toàn và không có dòng điện trước khi mở ngắt kết nối không tải, bạn có thể dùng Ampe kìm Fluke 393 FC như sau:

1. Chuyển ampe kìm Fluke sang chế độ đo dòng điện, ký hiệu là chữ “A” với một đường liền và đường gạch nối (biểu thị dòng điện một chiều – DC).
2. Mở kìm và đặt quanh một dây dẫn trong mạch (chỉ một dây, không bao gồm cáp đôi).
3. Đọc giá trị dòng điện trên màn hình để đảm bảo không có dòng điện chạy qua.

Sử dụng máy đo phù hợp cho hệ thống năng lượng mặt trời

Đảm bảo máy đo của bạn có định mức bằng hoặc cao hơn điện áp và dòng điện của mạch đo. Hệ thống năng lượng mặt trời thuộc môi trường Cat III, với các hệ thống 1500 V DC ngày càng phổ biến cho hệ mặt đất. Do đó, bạn cần máy đo định mức CAT III 1500 V, chẳng hạn như ampe kìm Fluke 393 FC.

Fluke 393 FC là ampe kìm thực hiệu CAT III 1500 V duy nhất hiện nay, cho phép đo an toàn mạch lên tới 1500 V DC, với chuẩn IP54 để chịu được môi trường khắc nghiệt ngoài trời. Nó còn có chỉ báo phân cực sai, giúp lắp đặt, chạy thử và xử lý sự cố hệ thống PV dễ dàng.

Khác với đa số ampe kìm chỉ đo dòng AC, Fluke 393 FC đo được cả dòng DC, điều cần thiết trong năng lượng tái tạo hiện đại, và không yêu cầu tiếp xúc trực tiếp với dây.

Hình 1. Đo dòng điện trên tấm pin PV bằng ampe kìm Fluke 393 FC

Lời khuyên để đo an toàn

Nếu mở một ngắt kết nối không tải đang có dòng, nó có thể gây ra tia lửa, khói, hoặc nguy hiểm hơn. Để an toàn khi đo dòng điện trong hệ thống PV bằng ampe kìm, hãy lưu ý:

1. Đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng dụng cụ.
2. Kẹp kìm quanh một dây duy nhất. Nếu kẹp quanh hai dây trở lên, dòng điện DC sẽ triệt tiêu, dẫn đến số đọc bằng 0 ngay cả khi có dòng điện.
3. Kiểm tra để đảm bảo bạn đang đo dòng DC và máy đo đang ở chế độ DC, nếu không sẽ cho số đọc bằng 0.
4. Đầu tiên, đo ở một mạch có dòng điện để kiểm tra máy đo, sau đó đo mạch không có dòng điện như mong đợi.

Với hệ thống năng lượng mặt trời hiện đại, cần một máy đo CAT III có thể đo tới 1500 V DC. Thiết bị đáng tin cậy như máy đo của Fluke, được định mức phù hợp, là lựa chọn an toàn tối ưu cho các kỹ thuật viên năng lượng mặt trời chuyên nghiệp.

Nguồn: Theo FLUKE