Cách lựa chọn ống nước phù hợp
Việc lựa chọn ống nước phù hợp là yếu tố quan trọng trong các công trình xây dựng, cải tạo và sửa chữa. Mỗi loại ống, từ đồng, PVC đến PEX, đều có ưu điểm và hạn chế riêng, tùy vào ứng dụng cụ thể, giúp đảm bảo hiệu quả và độ bền của hệ thống cấp thoát nước.
Việc lựa chọn ống nước phù hợp là vô cùng quan trọng trong bất kỳ công việc cải tạo, sửa chữa hay thay thế nào. Không có một giải pháp “phù hợp với tất cả”. Hiện nay, có nhiều loại ống nước được sử dụng rộng rãi, mỗi loại có những ưu và nhược điểm khác nhau tùy vào ứng dụng cụ thể. Trong số các lựa chọn phổ biến hiện nay, ống đồng, PVC và PEX là những loại ống nước được ưa chuộng nhất.
Lựa chọn ống nước cho hệ thống thoát nước, chất thải và thông hơi (DWW – Drain, Waste and Vent)
Đối với hệ thống DWV, vật liệu được ưa chuộng hiện nay là ống PVC và ống ABS. Các loại ống nhựa cứng này được ưa chuộng nhờ vào giá thành rẻ, trọng lượng nhẹ và không bị ăn mòn. PVC và ABS có những đặc tính tương tự nhau, nhưng ống ABS thường có màu đen, trong khi ống PVC thường có màu trắng. Trong các ứng dụng DWV, các loại ống không được thiết kế chịu áp lực thường được sử dụng.
Hình 1. Hệ thống DWW
Trước đây, các loại ống khác như gang dẻo đã được sử dụng phổ biến cho hệ thống DWV nhờ vào khả năng chịu lực va đập tốt. Tuy nhiên, hiện nay các loại ống này ít được sử dụng hơn vì ống nhựa có giá rẻ hơn, dễ thi công và có thể sử dụng lâu dài hoặc lâu hơn so với gang.
Lựa chọn ống nước cho hệ thống cung cấp nước
Ống đồng đã là lựa chọn tiêu chuẩn trong các hệ thống cung cấp nước trong suốt nhiều thập kỷ nhờ vào trọng lượng nhẹ và khả năng chống ăn mòn. Tuy nhiên, chi phí của đồng đã tăng đáng kể trong những năm qua, khiến các chuyên gia tìm kiếm các vật liệu thay thế.
Vậy còn PVC thì sao? Đây là một trong những loại ống phổ biến nhất trong các hệ thống cấp nước nói chung, nhưng PVC không thể chịu được nhiệt độ cao mà các bình nóng lạnh có thể tạo ra. PVC thường không được phê duyệt cho nhiệt độ trên 140°F (60°C). Do hạn chế này, thường có các quy định trong mã xây dựng về nơi PVC có thể được sử dụng. Một ví dụ phổ biến là PVC thường được sử dụng để dẫn nước từ các cống thoát vào hệ thống DWV.
Trong những năm 1960, CPVC, một loại nhựa được bổ sung clo vào cấu trúc để chịu được nhiệt độ cao hơn, đã trở thành một trong những loại nhựa đầu tiên được sử dụng rộng rãi trong việc phân phối nước nóng trong các hộ gia đình và ứng dụng thương mại. CPVC tương tự như PVC, nhưng nhờ vào sự bổ sung này, nó có thể chịu được nhiệt độ cao hơn và có thể được sử dụng ở những nơi mà ống đồng thường được dùng.
Hình 2. Nhựa CPVC được sử dụng rộng rãi trong những năm 1960
Vào những năm 1980, ống PEX được giới thiệu tại thị trường Mỹ. Khác với CPVC, PVC và ABS, đều là loại ống cứng, PEX là một loại nhựa dẻo. Điều này có nghĩa là ống PEX có thể dễ dàng uốn cong với bán kính rộng mà không cần đến các khớp nối. PEX đặc biệt hữu ích trong các công trình cải tạo hay sửa chữa khi cần lắp đặt ống mới xuyên qua trần và sàn nhà.
Ống PEX cũng cho phép thiết kế hệ thống cấp nước không theo cách thông thường. Các ống nhựa cứng hoặc kim loại truyền thống thường sử dụng thiết kế kiểu thân nhánh, trong đó một ống lớn dẫn nước đi khắp tòa nhà, còn các nhánh nhỏ hơn tách ra để cấp nước cho từng thiết bị. Với PEX, có thể lắp đặt theo kiểu này, nhưng cũng có thể lắp đặt theo thiết kế phân phối qua manifold, trong đó các ống nhỏ dài chạy trực tiếp giữa từng thiết bị và một manifold duy nhất, thường đặt gần đường ống cấp nước chính. Mỗi ống có thể được ngắt ở manifold khi cần thiết, và hệ thống này cũng thường cung cấp nước nóng nhanh hơn và có thể cung cấp nước với áp lực cao hơn khi ít có các khúc cua góc nhọn.
Vì những lý do này, ống PEX đã trở thành một lựa chọn cực kỳ phổ biến cho các hệ thống cung cấp nước, mặc dù ống đồng và CPVC vẫn được sử dụng.
