Cấu tạo và phương pháp kiểm tra trục truyền động

Bài viết này sẽ giới thiệu về vai trò của trục truyền động (drive shaft), cấu tạo của nó và cách sửa chữa ống bảo vệ trục truyền động.

Trục truyền động là gì?

Trục truyền động là một phần quan trọng giúp xe chuyển động. Nó kết nối bánh xe với bộ vi sai (differential gear), đảm nhận việc truyền lực quay từ trục đến bánh xe, giúp xe di chuyển. Trục truyền động còn được gọi là “trục nửa” (half shaft).

Cấu tạo của trục truyền động chủ yếu là từ thép với thiết kế rỗng. Đặc điểm của trục là độ dày và đường kính thay đổi theo vị trí. Bộ phận kết nối trục truyền động với khớp nối đẳng tốc (CV joint) càng mỏng, thì góc khớp nối càng có thể mở rộng.

Đối với xe FF (động cơ trước và dẫn động cầu trước), trục truyền động kết nối hộp số với bánh trước.

Đối với xe FR (động cơ trước và dẫn động cầu sau), trục kết nối bộ vi sai với bánh sau.

Ở xe FR, trục truyền động có chiều dài bằng nhau (trục đẳng chiều) do bộ vi sai nằm ở trung tâm bánh sau. Tuy nhiên, ở xe FF, việc sử dụng trục không đẳng chiều có thể dẫn đến hiện tượng torque steer (lực xoay xe khi tăng tốc nhanh). Để giảm torque steer, nhiều xe hiện nay sử dụng trục dẫn dài hơn cùng với trục trung gian để tạo ra trục đẳng chiều.

Cấu tạo trục truyền động

Phần khớp nối của trục truyền động là khớp nối đẳng tốc (CV joint), được bôi trơn bằng dầu mỡ và được bọc kín bằng ống bảo vệ cao su, gọi là drive shaft boot. Khi xe quay tay lái, ống bảo vệ này bị uốn cong mạnh. Theo thời gian, cao su có thể bị cứng lại và nứt, dẫn đến việc dầu mỡ bị văng ra ngoài và mất khả năng bôi trơn. Bụi và nước có thể xâm nhập vào, gây hỏng hóc cho các khớp nối bên trong.

Nếu tình trạng này xảy ra, khớp nối sẽ không hoạt động trơn tru và phát ra tiếng ồn khi lái. Dù hiếm khi trục bị gãy, đặc biệt trong đua xe, hiện tượng này có thể xảy ra. Khi bắt đầu nghe thấy tiếng ồn, các vết xước bên trong có thể đã xuất hiện và khó có thể sửa chữa bằng cách thêm dầu mỡ. Do đó, khi ống bảo vệ bị rách, cần sửa chữa ngay lập tức.

Hình 1. Trục truyền động

Kiểm tra trục truyền động

Điểm quan trọng nhất khi kiểm tra trục truyền động là kiểm tra khớp nối đẳng tốc. Các khớp nối này nằm ở cả hai đầu trục truyền động và được bôi trơn bằng dầu mỡ, được bảo vệ bởi ống cao su gọi là dust boot. Nếu dust boot bị hỏng, bụi và nước sẽ xâm nhập vào, làm hỏng dầu mỡ và khiến trục truyền động không quay mượt mà, dẫn đến việc xe không thể vượt qua kiểm định.

Các bước kiểm tra bao gồm:

• Kiểm tra vết nứt trên ống bảo vệ và trạng thái của kẹp cố định.
• Kiểm tra xem trục có bị lỏng lẻo bằng cách nắm trục và lắc theo hướng vuông góc với trục. Một chút lỏng là bình thường, nhưng nếu quá nhiều thì có vấn đề.

Sửa chữa ống bảo vệ trục truyền động

Khi ống bảo vệ bị hỏng, cần phải thay mới. Dù việc hỏng ống bảo vệ không gây ra sự cố ngay lập tức, nhưng tốt nhất là tránh chạy xe trên đường nhiều bụi hoặc trong điều kiện mưa ẩm. Bạn nên mang xe đến đại lý hoặc xưởng sửa chữa càng sớm càng tốt.

Việc thay ống bảo vệ yêu cầu tháo rời trục truyền động. Tuy nhiên, hiện nay đã có loại ống bảo vệ chia đôi không cần tháo trục, giúp quá trình sửa chữa nhanh chóng và tiện lợi hơn. Dù vậy, loại này có nguy cơ bị nước xâm nhập vào bên trong trục sau khi sửa chữa.

Kết luận

Trục truyền động là bộ phận quan trọng giúp xe hoạt động. Kiểm tra và bảo dưỡng đúng cách, đặc biệt là với ống bảo vệ, sẽ đảm bảo sự an toàn và hiệu suất của xe. Nếu phát hiện bất kỳ hư hỏng nào, cần phải thay thế kịp thời để tránh những sự cố nghiêm trọng hơn.

Nguồn: Monotaro.