An toàn điện: Cách chọn và sử dụng dây nối điện phù hợp

Dây nối điện rất hữu dụng khi cần cung cấp điện cho các thiết bị, từ đèn, quạt đến dụng cụ điện và thiết bị làm vườn. Tuy nhiên, việc chọn dây nối không đúng kích thước có thể dẫn đến hỏng hóc thiết bị, cháy nổ hoặc gây thương tích nghiêm trọng. Theo Tổ Chức Quốc Tế Về An Toàn Điện (EFSI), mỗi năm có khoảng 3.300 vụ cháy xảy ra do dây nối điện. Vậy nên, hãy cùng VietMRO lưu ý các yếu tố quan trọng và mẹo an toàn sau để chọn dây nối phù hợp cho công việc của mình.

Dây nối điện và dây nguồn khác nhau như thế nào?

Theo Hiệp Hội Phòng Cháy Chữa Cháy Quốc Gia  của Mỹ (NFPA), dây nối điện chỉ nên dùng tạm thời và không giống như dây nguồn tiêu chuẩn, không nên dùng để kết nối lâu dài với các thiết bị gia dụng lớn. NFPA nhấn mạnh rằng, việc chọn sai dây nối điện có thể làm tăng nguy cơ giật điện, quá nhiệt và hư hỏng thiết bị.

Những yếu tố quan trọng cần cân nhắc khi lựa chọn dây nối điện

Sử dụng trong nhà hay ngoài trời?

Biết nơi sử dụng dây nối điện – trong nhà hay ngoài trời, là rất quan trọng bởi dây nối trong nhà và ngoài trời có cấu tạo khác nhau. Dây nối ngoài trời có lớp vỏ bền hơn để chịu được các điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Trong khi dây nối ngoài trời có thể dùng trong nhà, dây nối trong nhà nếu dùng ngoài trời có thể bị quá nhiệt hoặc chập mạch. Đối với các khu vực trong nhà có lưu lượng đi lại cao, nên sử dụng loại dây nối có vỏ bọc phẳng để giảm nguy cơ vấp ngã.

Hình 1. Dây nối điện ngoài trời có lớp vỏ bền hơn

Kích thước

Tất cả các dây nối điện đều có định mức AWG (American Wire Gauge), đo đường kính dây dẫn bên trong. Các dây nối điện thông dụng từ nhỏ đến lớn gồm có: 16-gauge, 14-gauge, 12-gauge và 10-gauge. Số càng nhỏ, kích thước dây càng lớn và khả năng chịu dòng điện, công suất càng cao.

Khi chọn, cần đảm bảo dây có kích thước phù hợp để hỗ trợ dòng điện của dụng cụ. Thường nên mua dây nối dài hơn nhu cầu thực tế vì không nên kết nối nhiều dây với nhau. Hãy lưu ý rằng, dây nối càng dài càng cần kích thước lớn hơn để bù cho sự sụt giảm điện áp.

Màu sắc

Mặc dù dây nối không được mã hóa màu, cách sử dụng thường giúp quyết định màu sắc có quan trọng hay không. Tại các công trường xây dựng và các ngành công nghiệp khác, dây nối có màu sáng giúp giảm nguy cơ vấp ngã, trong khi trong nhà, dây tối màu giúp dây nối hòa lẫn vào môi trường xung quanh. Không thể chỉ dựa vào màu sắc để xác định dây nối phù hợp cho trong nhà hay ngoài trời.

Nhu cầu công suất

Nên chọn dây nối có khả năng chịu tải công suất hoặc dòng điện cao hơn yêu cầu của thiết bị. Khi kết nối nhiều thiết bị, cần cộng các yêu cầu dòng điện của các thiết bị đó để tính toán dòng điện tối đa mà dây nối cần đáp ứng. Hãy cân nhắc sử dụng dây nối có nhiều ổ cắm nếu dùng cho nhiều thiết bị như đèn và dụng cụ điện.

Hình 2. Dây nối có nhiều ổ cắm

Nên làm và không nên làm gì khi sử dụng dây nối điện

Việc sử dụng sai và quá tải dây nối là hai nguyên nhân phổ biến gây cháy, đặc biệt khi dây nối có nhiều ổ cắm. Tạp chí Safety + Health đưa ra một số lưu ý an toàn khi sử dụng dây nối điện, bao gồm:

• Nên làm:
• • Kiểm tra dây nối xem có dấu hiệu hư hỏng trước khi sử dụng.
  • Đảm bảo công suất của dây nối tương ứng với thiết bị.
  • Sử dụng dây nối được kiểm duyệt bởi phòng thí nghiệm độc lập như Underwriter’s Laboratory (UL).
  • Sử dụng bộ ngắt mạch chống rò (GFCI) trong môi trường ẩm ướt hoặc có nước.
  • Rút phích cắm dây nối khi không sử dụng.
• Không nên làm:
• • Sử dụng dây nối trong nhà ở ngoài trời.
  • Kết nối nhiều ổ cắm nối tiếp nhau.
  • Để dây nối đi qua cửa, trần, tường hoặc sàn nhà.
  • Di chuyển, bẻ cong hoặc sửa đổi bất kỳ phần kim loại nào trên dây nối.
  • Dùng đinh hoặc ghim để gắn dây nối vào tường.

Việc hiểu và thực hiện các biện pháp an toàn khi sử dụng dây nối không chỉ giúp bảo vệ thiết bị mà còn ngăn ngừa các nguy cơ cháy nổ và tai nạn điện.

Nguồn: Theo Grainger